İzmir Sefarad Kültür Festivali Direktörü Nesim Bencoya: Amacımız Kültürler Arası Diyaloğa Katkı Sağlamak…

İzmir Sefarad Kültür Festivali bu yıl da çok zengin bir içerikle gerçekleşti. İzmir Kemeraltı sinagoglarında söyleşiler, konserler, sinagog gezisi ve temsili Hanuka mum yakma ritüeli gibi etkinliklerin olduğu festivale ilgi oldukça yoğundu. Hatta bazı rezervasyonlu etkinlikler kısa zamanda doldu. 

Bu yıl üçüncüsü yapılan İzmir Sefarad Kültür Festivali Direktörü Nesim Bencoya, festivale gösterilen yoğun ilgi konusunda  “Ben kültürümü tanıtmaktan , gelenler de tanımaktan memnun” diyor… Nesim Bencoya, festivale dair sorularımızı cevapladı…

Bu yıl üçüncüsünü düzenlediğiniz festivali genel olarak değerlendirir misiniz? Beklentinizi karşıladı mı, gelenlerin ilgisi nasıldı?

Bu yılki festival daha önce yaptığımız festivalin gelişmiş ve daha olgunlaşmış bir hali oldu. İlk iki festivalde, işlediğimiz konuların çok ilgi çektiğinin farkına varmıştık. Bu da yola devam etmemiz için bize cesaret verdi. Geçen yıllarda sefarad yemekleri, meyhanesi, sefarad düğününü canlı bir şekilde yaşamıştık.

Bu yıl ağırlığı müziğe verdik ve uluslararası adımlar attık. Sadece yerel değil, yurt dışından hem sefarad hem de aşkenaz müziklerini deneyimleme şansını oluşturduk. Selanik sefarad müziği, Osmanlı Yahudi müziği ve aşkenaz Yahudi müzikleri izleyicilere sunuldu.

İzmirli izleyiciler çok meraklı ve ilgili, tüm etkinliklerde mekanlar doldu ve devamlı olumlu tepkiler aldık. Önümüzdeki yıl, daha fazla izleyiciye ulaşmak istiyoruz.

Benim de katıldığım etkinliklerde festivale de seminerlere de ilgi çok fazlaydı, bu ilgiyi siz neye bağlıyorsunuz?

Dediğim gibi, uzun zaman boyunca içine dönük olarak yaşayan sefarad Yahudi toplumunun kültürünün kapılarını açmak için bu festivali kurduğumda, insanlar meraklarını tatmin etmek için akın akın geldiler, deneyimledikleri şeyler hoşlarına gitmiş olacak ki 2. ve 3. Festivale artan sayılarla katılmaya başladılar. Ben kültürümü tanıtmaktan , gelenler de tanımaktan memnun. Bu festivalin benim açımdan önyargıları kırıp, çeşitli inanç ve kültür grupları arasında gerçek diyalog ve kültürler arası saygıya katkıda bulunmasını istiyor ve bunun için çalışıyorum. Hanuka mumlarının değişik kültür temsilcileri tarafında yakılması simgesel olarak bunu ifade ediyor.

Festivaller ve kültürel miras çalışmalarınızla neleri amaçlıyorsunuz? Amaçlarınızla ilgili öngördüğünüz bir takviminiz var mı?

Kültürel Miras alanında, İzmir Yahudi Kültür Mirası Projesinin yöneticisiyim. Amacımız, Kemeraltı’nın eski Yahudi Mahallesinde bulunan 9 tarihi sinagog temelinde bir ziyaret merkezi kurmak, bir yandan bu somut kültür mirasını korumak ve diğer yandan alanda bir kültür ve sanat odağı oluşturmak. Festivali bu çabanın bir parçasıdır aslında, bunun dışında Konak Belediyesi ile birlikte ‘’Tarihi Kemeraltı’da Kültür Buluşmaları” adında bir program başlattık. İlk etkinlik bir Lavta konseri idi, devamı gelecek.

Festivalde yaptığınız konuşmada İzmir Kemeraltı bölgesinin Prag’daki müze gibi olabileceğinden bahsettiniz…  Bu konuyu da açar mısınız? Ayrıca İzmir Yahudi Kültürel miras çalışmalarıyla ilgili bugüne kadar neler yapıldı ve neler yapılacak?

Prag Yahudi Müzesi de burada olduğu gibi birbirine yakın birkaç sinagog temelinde kurulmuş. Yılda 750 bin ziyaretçiye giriş bileti kesiliyor. İşte böyle olmak istiyoruz, bunun İzmir için çok önemli olacağından eminiz. Bu konuyla ilgili olarak, Etz Hayim sinagogunun korumasını tamamladık ve festivalin açılış etkinliğini orada gerçekleştirdik. Bunun dışında yıkık olan Hevra sinagogunu kurtardık ve ziyaret edilir hale getirdik.

Aynı çalışmayı Forasteros sinagogunda yapmaktayız, Sinyora sinagogunun da basit onarımlarını tamamlayarak hem ziyarete hem de etkinliğe açtık. Şu an için sadece organize turları kabul ediyoruz, ileride tekil ziyaretçiler de gelebilecek.

Aynı zamanda kültür mirasımızın çeşitli alanlarında çalışmalar sürmekte. Sinagog perdeleri koleksiyonu çalışmaları, tarih çalışmaları iki kitap haline getirilecek ve sinagogların bir bütün olarak hazırlanması için planlar ve projeler yapılmakta.

• Dilek Kaykılar

 

Bir önceki yazımız olan Türkiye’den Belgrad’a direkt uçuşların sayısı artıyor başlıklı yazımızı da okumanızı öneririz.